„Czyste powietrze” to program, który ma na celu zachęcić Polaków m.in. do wymiany starych pieców, będących jedną z głównych przyczyn smogu w naszym kraju. Biorąc w nim udział, można otrzymać wsparcie finansowe zarówno na zaplanowane projekty, jak i te będące w trakcie realizacji lub już zrealizowane. Czy warto skorzystać z tego programu? Komu przysługuje taka forma pomocy?
- W jakim celu powstał program „Czyste powietrze”?
- Program „Czyste powietrze” – dla kogo?
- Dotacja „Czyste powietrze” – ile wynosi?
- Program „Czyste powietrze” – ogólne warunki dofinansowania
- Terminy oraz sposób składania wniosków w programie „Czyste powietrze”
- Program „Czyste powietrze” – zasady i etapy rozpatrywania wniosków
- Czy warto skorzystać z programu „Czyste powietrze”?
W jakim celu powstał program „Czyste powietrze”?
Program „Czyste powietrze” został stworzony po to, aby lepiej chronić środowisko. Jego podstawowym celem jest zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery poprzez wymianę starych, nieefektywnie działających kotłów opalanych węglem i drewnem. Okazuje się, że zanieczyszczone powietrze w Polsce staje się coraz bardziej poważnym problemem. Dowodem na to są badania regularnie prowadzone przez WHO (Światową Organizację Zdrowia). Sprawdzając listę 20 najbardziej zanieczyszczonych miast w Unii Europejskiej większość z nich, bo aż 16, znajduje się na terenie naszego kraju. To m.in. Katowice, Kraków, Zabrze, Nowy Sącz, Skawina, Żywiec oraz Rybnik. Co więcej, normy dotyczące poziomu zanieczyszczenia powietrza są w Polsce średnio 2 razy większe w porównaniu do innych państw, a niekiedy nawet 6 razy większe.
Pyły pochodzące z pieców na węgiel i drewno stanowią ponad połowę wszystkich szkodliwych pyłów w naszym kraju. To bardzo niebezpieczne zjawisko, które powinniśmy ograniczać. Smog ma negatywny wpływ na nasze zdrowie, a w szczególności na układ krwionośny, oddechowy i nerwowy. Duże zanieczyszczenie powietrza może okazać się szczególnie groźne dla kobiet w ciąży, ponieważ jest jedną z przyczyn obumarcia płodu i przedwczesnego porodu. Naukowcy przekonują, że żylibyśmy średnio 9 miesięcy dłużej, gdyby powietrze, którym oddychamy, byłoby mniej zanieczyszczone. Aby to się udało, musimy lepiej zatroszczyć się o środowisko. Walka ze smogiem to nie tylko regularna kontrola stanu technicznego swojego pojazdu, korzystanie z komunikacji miejskiej czy zaprzestanie palenia śmieci, ale i wymiana starego pieca na nowy, bardziej ekologiczny. Dla wielu osób taka inwestycja może okazać się bardzo kosztowna. Program „Czyste powietrze” ma być ułatwieniem i zachętą do tego typu zmian.
Program „Czyste powietrze” – dla kogo?
Program „Czyste powietrze” jest skierowany do osób fizycznych. Aby skorzystać z tego typu dofinansowania, należy spełnić kilka istotnych warunków, przede wszystkim być właścicielem, ewentualnie współwłaścicielem domu jednorodzinnego lub wydzielonego w takim domu lokalu mieszkalnego, mającego wyodrębnioną księgę wieczystą. Roczny dochód osób chcących wziąć udział w programie nie może przekraczać kwoty 100 000 zł, wówczas przewidziane jest podstawowe dofinansowanie programu „Czyste powietrze”. Jeżeli dochody są uzyskiwane z kilku różnych źródeł, sumuje się je. Osoby, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 1400 zł netto w gospodarstwie wieloosobowym lub 1960 zł netto w gospodarstwie jednoosobowym, mogą starać się o podwyższone dofinansowanie. Program „Czyste powietrze” daje możliwość starania się o wyższą kwotę dotacji także osobom prowadzącym działalność gospodarczą, których przychód nie jest większy niż 30 minimalnych wynagrodzeń za pracę.
Na temat programu pojawia się wiele wątpliwości dotyczących różnych kwestii, takich jak dochód netto czy brutto? „Czyste powietrze” to forma wsparcia, która uwzględnia faktyczny dochód netto.
Dotacja „Czyste powietrze” – ile wynosi?
W przypadku programu „Czyste powietrze” dla beneficjentów starających się o podstawowe dofinansowanie dostępne są trzy opcje, różniące się wysokością otrzymanej kwoty oraz zakresem wspieranych przedsięwzięć.
Opcja pierwsza: Maksymalna kwota dotacji może wynieść 25 tysięcy złotych lub 30 tysięcy złotych, w zależności od tego, czy zdecydujemy się na montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej. Jeśli tak, przysługuje nam wyższa kwota dofinansowania. Tego typu wsparcie finansowe można otrzymać, kiedy mało efektywne źródło ciepła na paliwo stałe wymienimy na pompę ciepła powietrze-woda lub pompę gruntową, służącą do samego ogrzewania lub dodatkowo c.w.u. (ciepła woda użytkowa). W ramach pierwszej opcji możliwy jest też zakup i montaż:
♦ nowej instalacji c.o. lub c.w.u.,
♦ wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
♦ mikroinstalacji fotowoltaicznej,
♦ ocieplenia okien, przegród budowlanych, drzwi zewnętrznych lub bramy garażowej.
Opcja druga: Maksymalna kwota dotacji może wynieść 20 tysięcy złotych lub 25 tysięcy złotych, w zależności od tego, czy zdecydujemy się na montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej (analogicznie do opcji pierwszej). Na taką kwotę mogą liczyć osoby, które wymienią stary kocioł opalany paliwem stałym na kondensacyjny kocioł gazowy, nowoczesny olejowy kocioł na węgiel, piec na pellet, ogrzewanie elektryczne lub pompę ciepła typu powietrze-powietrze. W ramach przeprowadzanych zmian również możemy dodatkowo kupić i zamontować nową instalację c.o. lub c.w.u., wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła lub wykonać inne prace wymienione przy opcji pierwszej.
Opcja trzecia: Maksymalna kwota dotacji może wynieść 10 tysięcy złotych. W tym przypadku warunki przewidziane przez program „Czyste powietrze” świadczą o tym, że nie musimy wymieniać starego kotła, tylko zdecydować się na inne inwestycje. To zakup i montaż:
♦ wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
♦ ocieplenia okien, przegród budowlanych, drzwi zewnętrznych lub bramy garażowej.
Dla beneficjentów programu starających się o wyższe dofinansowanie, przewidziane są dwie opcje.
Opcja pierwsza: Maksymalna kwota dotacji może wynieść 32 tysiące złotych lub 37 tysięcy złotych, w zależności od tego, czy zostanie zainstalowana mikroinstalacja fotowoltaiczna. Aby skorzystać z takiego wsparcia finansowego, należy przede wszystkim wymienić nieefektywne źródło ciepła na paliwo stałe. Dodatkowo możliwe jest podjęcie dodatkowych działań, wymienionych szczegółowo w opisie opcji pierwszej przy podstawowym dofinansowaniu.
Opcja druga: Maksymalna kwota dotacji może wynieść 15 tysięcy złotych. Od beneficjentów nie jest wymagana wymiana kotła, ale inne działania już tak. Jest to zakup i montaż:
♦ wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,
♦ ocieplenia okien, przegród budowlanych, drzwi zewnętrznych lub bramy garażowej.
Program „Czyste powietrze” – ogólne warunki dofinansowania
Program „Czyste powietrze” i jego regulamin szczegółowo wyjaśniają warunki dofinansowania (/program-czyste-powietrze/). Należy pamiętać, że dotacja przyznawana jest przez WFOŚIGW (Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej), który obejmuje swoim działaniem teren województwa, gdzie zlokalizowany jest budynek czy lokal mieszkalny wyróżniony we wniosku. Podstawowym warunkiem przyznania pomocy finansowej jest złożenie wniosku o dofinansowanie. Dotacja może zostać wypłacona w całości lub maksymalnie w trzech częściach, po tym, jak beneficjent przedstawi stosowne dokumenty potwierdzające zrealizowanie przedsięwzięcia w całości, ewentualnie częściowo. Kwota zostanie przekazana na rachunek bankowy beneficjenta lub sprzedawcy/wykonawcy.
Dofinansowanie w ramach programu „Czyste powietrze” może też przybrać postać dotacji z przeznaczeniem na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego.
Program „Czyste powietrze” to wsparcie finansowe udzielane na zakup oraz montaż jednego źródła ciepła służącego do ogrzewania lub dodatkowo c.w.u. Przeznaczony do wymiany kocioł musi być trwale wyłączony z użytku, a więc nie można dłużej z niego korzystać. Wymaga to potwierdzenia poprzez złożenie imiennego dokumentu świadczącego o zezłomowaniu starego źródła ciepła, formularza przyjęcia odpadów metali lub karty przekazania odpadu.
Terminy oraz sposób składania wniosków w programie „Czyste powietrze”
Nabór wniosków w ramach programu „Czyste powietrze” jest prowadzony w trybie ciągłym. Aby poznać szczegóły, należy poszukać informacji na stronie odpowiedniego WFOŚIGW, odpowiadającego lokalizacji wskazanego przez nas budynku lub lokalu mieszkalnego. Co istotne, wniosek o dofinansowanie w ramach programu priorytetowego „Czyste powietrze” można złożyć przez Internet, podpisując go za pomocą profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego. Wypełniając go, należy podać wiele ważnych danych, m.in.: Imię, nazwisko i PESEL, adres zamieszkania i adres budynku, który ma zostać objęty wnioskiem, a także dochód. Konieczny jest również wybór wnioskowanej formy dofinansowania i dołączenie odpowiednich załączników. Zależnie od sytuacji może to być np. dokument potwierdzający prawo własności budynku mieszkalnego czy oświadczenie wszystkich współwłaścicieli o wyrażeniu zgody na realizację ujętego we wniosku przedsięwzięcia.
Program priorytetowy „Czyste powietrze” ma być realizowany w latach 2018 – 2029. Należy przy tym pamiętać, że podpisywanie umów z beneficjentami przewiduje się do 31 grudnia 2027 roku. Z kolei środki mają być wypłacane przez WFOŚIGW do 30 września 2029 roku.
Program „Czyste powietrze” – zasady i etapy rozpatrywania wniosków
Pierwsza edycja programu „Czyste powietrze” trwała od września 2018 roku do 15 maja 2020 roku. W tym okresie złożono prawie 140 tysięcy wniosków o dofinansowanie, co oznacza, że zainteresowanie tym przedsięwzięciem było stosunkowo duże. Od 15 maja 2020 roku trwa druga edycja programu i od tego momentu na jeden budynek lub lokal mieszkalny może zostać udzielone tylko jedno wsparcie finansowe. Wniosek o dofinansowanie w programie „Czyste powietrze” jest rozpatrywany w terminie do 30 dni od daty złożenia go do odpowiedniego WFOŚIGW. Proces ten dzieli się na kilka etapów:
♦ zarejestrowanie wniosku,
♦ ocena wniosku zgodnie z formalnymi oraz merytorycznymi kryteriami,
♦ uzupełnienie przez wnioskodawcę brakujących informacji lub dokumentów, ewentualnie złożenie wyjaśnień,
♦ ponowna ocena wniosku według formalnych oraz merytorycznych kryteriów.
Jeśli wniosek zostanie odrzucony, osoba, która go złożyła, zostanie o tym poinformowana w formie pisemnej. W dokumencie znajdzie się uzasadnienie podjętej decyzji. Jeżeli do odrzucenia złożonego wniosku doszło na etapie oceny według formalnych i merytorycznych kryteriów, w ciągu 10 dni od otrzymania świadczącego o tym pisma możliwe jest pisemne złożenie prośby o jego ponowne rozpatrzenie. Istotne jest, że odrzucenie wniosku na wspomnianym etapie nie jest przeszkodą w ponownym ubieganiu się o dofinansowanie w programie „Czyste powietrze” w ramach tego samego naboru, na podstawie nowego złożonego wniosku.
Decyzja o przyznaniu dofinansowania podejmowana jest przez odpowiedni WFOŚIGW. Odmowa jest możliwa w przypadku braku środków finansowych, a wnioskodawca jest o tym informowany w formie pisemnej. Gdy wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, wnioskodawca otrzymuje od WFOŚIGW pisemne oświadczenie, w tym dniu następuje zawarcie umowy o dofinansowanie.
Czy warto skorzystać z programu „Czyste powietrze”?
Coraz więcej osób decyduje się na złożenie wniosku o dofinansowanie w ramach programu „Czyste powietrze”. Opinie na temat przedsięwzięcia świadczą o tym, że jest dużą zachętą do wprowadzenia zmian w swoim domu i zatroszczenia się o środowisko naturalne. Używanie przestarzałych i nie ekologicznych kotłów grzewczych to wciąż problem w wielu polskich domach, a przyznawane dotacje nierzadko przyspieszają podjęcie decyzji o wymianie źródła ciepła na nowe, bardziej efektywne i bezpieczne.
Niewątpliwie dużym udogodnieniem jest to, że wniosek o dofinansowanie można złożyć przez Internet. Jego wypełnienie nie powinno potrwać dłużej niż ok. 30 minut, ponadto można zrobić to bez potrzeby wychodzenia z domu. Wysokość dofinansowania uzależniona jest przede wszystkim od uzyskiwanych dochodów, ale mimo to program „Czyste powietrze” stanowi zachętę do wprowadzenia pewnych zmian w swoim gospodarstwie domowym. To sposób na zaoszczędzenie określonej kwoty na ponoszone koszty związane z pracami modernizacyjnymi w budynku mieszkalnym.
Zdaniem ekspertów idea powstania programu „Czyste powietrze” jest słuszna, ponieważ to właśnie pyły pochodzące z nieefektywnie działających kotłów na węgiel i drewno w największym stopniu przyczyniają się do powstawania smogu w Polsce. Zanim go uruchomiono, budownictwo jednorodzinne tak naprawdę było pomijane w różnego rodzaju programach pomocowych.
Osoba chcąca złożyć wniosek o dofinansowanie powinna rozważyć wszystkie za i przeciw takiej decyzji. Należy pamiętać, że program „Czyste powietrze” dla nowych domów przestał obowiązywać 15 maja 2020 roku. Rozliczeniu podlegają koszty poniesione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed momentem złożenia wniosku, ale jednocześnie nie wcześniej niż 15 maja 2020 roku (kiedy wprowadzono zmiany do programu). Ważne jest to, aby swój projekt zakończyć w okresie do 30 miesięcy od dnia złożenia wniosku o przydzielenie dofinansowania. Program „Czyste powietrze” może być zintegrowany z innym programem, „Mój Prąd”, którego celem jest dofinansowanie założenia paneli fotowoltaicznych (maksymalna kwota to 5000 zł).
Całkowity budżet programu „Czyste powietrze” to 103,3 mld zł. W ramach tego przedsięwzięcia możliwa jest nie tylko wymiana starego kotła przyczyniającego się do zanieczyszczenia środowiska, ale i przeprowadzenie prac termomodernizacyjnych w budynku mieszkalnym. Oczywiście samo uzyskanie dotacji to dopiero połowa sukcesu, bardzo ważny jest też dobór właściwego rodzaju ogrzewania i niezbędnych materiałów. Niemniej jednak program „Czyste powietrze” to coś, czym warto się zainteresować, bo zmiany wprowadzone dzięki otrzymanemu dofinansowaniu mogą mieć duży wpływ na poprawę jakości powietrza w naszym kraju. W ramach przyznanych środków możemy wymienić stary piec na bardziej nowoczesne urządzenie, stanowiące efektywnie działające źródło ciepła. Może to być kocioł na pellet, kondensacyjny kocioł gazowy, a nawet pompa powietrze-powietrze, czyli klimatyzator z pompą ciepła, dający możliwość odwrócenia kierunku obiegu wykorzystywanego czynnika. Jak wybrać właściwe urządzenie grzewcze? W tym celu można zasięgnąć porady specjalisty, a także samodzielnie poszukać niezbędnych informacji, np. sprawdzić ranking klimatyzatorów. Warto pamiętać, że to w dużej mierze od nas i naszego zachowania zależy stan środowiska, w tym poziom zanieczyszczenia powietrza. Jeśli nie podejmiemy żadnych kroków w stronę ekologii, zmiany zachodzące w naszym otoczeniu mogą stać się nieodwracalne.
Dodaj komentarz
2 KOMENTARZ
March 14, 2022 at 7:57 pm
Nie warto robić sobie nadziei marne szanse na dofinansowanie. Portal Beneficjenta to wielka kpina. Wniosek niby oczekuje na weryfikacje, a dowiadujesz się że oni go wcale nie mają. Szkoda czasu i nerwów.
Odpowiadać
March 21, 2022 at 5:38 pm
Dzień dobry,
Dziękujemy za podzielenie się opinią, jest nam przykro, że ma Pan negatywne doświadczenia. Pozostaje mieć nadzieję, że są osoby, które skorzystały z dofinansowania.
Pozdrawiamy.
Zespół MojeWygodneWnetrze.pl
Odpowiadać