Instalacja elektryczna jest niezbędna w każdym domu. Korzystamy z niej codziennie, często nieświadomie, przez co niewiele osób zastanawia się, jak w budynku rozmieszczone są przewody. Nie myślimy o tym, czy system jest bezpieczny i jak bardzo zależne od niego jest nasze codzienne życie, dopóki nie nastąpi awaria. Warto jednak zaplanować instalację elektryczną w sposób przemyślany, a w poniższym artykule znajdziesz kilka wskazówek, jak to zrobić.
W każdym budynku, zarówno mieszkalnym, jak i użytkowym, niezbędny jest prąd. Zasila on większość urządzeń, z których korzystamy na co dzień. Jak bardzo niezbędna jest nam energia elektryczna, przekonujemy się szczególnie wtedy, gdy jej zabraknie. Przestaje działać nie tylko komputer, czy pralka, ale także kocioł centralnego ogrzewania, czy lodówka. Dlatego, tak ważne jest, aby odpowiednio zaplanować i stworzyć system instalacji elektrycznej i zapewnić sobie jak największy komfort i bezpieczeństwo. Już podczas tworzenia pierwszych schematów nie można zapominać o wielu kwestiach, które zostały opisane poniżej. Wiele osób zastanawia się, jak zrobić instalację elektryczną w domu bez pomocy fachowca. Jeśli nie masz do tego uprawnień, nie rób tego samodzielnie. Instalacja elektryczna musi zostać zaplanowana i wykonana przez wykwalifikowaną osobę. Niestety wiąże się to też z większymi kosztami, ale praca z prądem należy do niebezpiecznych. Zatem ile kosztuje instalacja elektryczna w domu? Na to pytanie nie można podać konkretnej odpowiedzi. Koszt wykonania schematu instalacji elektrycznej, a następnie jej wykonania zależy od wielu czynników. Wycenienie pracy zależy od firmy, która się tym zajmuje, wielkości domu, ilości przyłączy, czy obwodów. Elektryka w domu jednorodzinnym to duża inwestycja, ale dobrze wykonana, zapewni wysoki komfort życia na lata.
Przemyślane planowanie
Instalacja elektryczna musi być dobrze zaplanowana i przemyślana. Wszystko powinno być odpowiednio rozmieszczone, zarówno przewody, jak i gniazdka elektryczne. Aby uniknąć w przyszłości kucia ścian i podłóg, żeby poprowadzić nową wiązkę kabli, warto przeanalizować wszystko już na etapie tworzenia planów budynku. Instalacja elektryczna w domu musi być umieszczona na specjalnym schemacie, który tworzy uprawniona do tego osoba. Dlatego zatrudniając fachowca do rozmieszczenia przewodów i gniazdek w budynku, warto pokazać mu również projekty pomieszczeń, jeśli są one gotowe. W rezultacie będzie on wiedział, gdzie znajdą się poszczególne elementy wyposażenia. W ten sposób powstaje instalacja elektryczna krok po kroku, dopasowana do potrzeb użytkowników. Jest to szczególnie ważne, ponieważ w życiu codziennym w domu często wychodzą wszelkie mankamenty projektu i złe rozmieszczenie gniazdek. Dostęp do energii elektrycznej powinien być w każdym pomieszczeniu taki sam. Oznacza to, że rozprowadzenie instalacji elektrycznej musi umożliwić umieszczenie co najmniej kilku gniazdek w jednym pokoju. Nie mogą one jednak znajdować się w miejscach trudno dostępnych, to znaczy za meblami, czy na nieodpowiedniej wysokości. Z tego powodu, fachowiec tworzący plany instalacji elektrycznej powinien mieć dostęp do projektów wnętrz.
Rozmieszczając gniazdka elektryczne w domu, warto również pamiętać, że w nowoczesnym domu nieustannie przybywa urządzeń — pralka, lodówka, telewizor, czy najnowsza konsola, a może zdecydowaliście się na nowy klimatyzator. Opinie o nim zachęciły was do zakupu, ale nie macie jak podłączyć go do instalacji elektrycznej. Brakuje odpowiedniego gniazdka i trzeba prowadzić nowe przewody. Aby tego uniknąć, warto więc wcześniej zaplanować więcej wiązek kabli i miejsc, do których można podłączyć urządzenia elektryczne. W zależności od przeznaczenia gniazdka powinno ono znaleźć się na odpowiedniej wysokości. W pokojach zaleca się, aby znalazły się one na wysokości 0,3 m od podłogi. Gniazda w kuchni przeznaczone do podłączania wszelkich urządzeń powinny być ok. 1 – 1,2 m od ziemi. Kontakt, w którym znajduje się wtyczka od lodówki, ma być na wysokości 0,5 m, a gniazdko od pralki na 1,2 m. W wielu domach, szczególnie tych, które powstały wiele lat temu, podłączenie instalacji elektrycznej w zmodernizowanej wersji to duże wyzwanie. Obecnie w budynkach montuje się urządzenia, które jeszcze dekadę temu były rzadkością. Domofony i wideodomofony, automatyczne bramy, czy żaluzje — wiele z tych udogodnień można znaleźć niemal w każdym domu. Aby można było je łatwo zainstalować, trzeba pomyśleć o nich już na etapie planowania, nawet jeśli nie wiesz, czy kiedykolwiek zdecydujesz się na takie urządzenia. Możliwość późniejszej rozbudowy powinien zakładać już pierwszy powstały schemat. Instalacja elektryczna w domu często bowiem powiększa się z upływem lat. Warto więc już podczas planowania uwzględnić możliwość rozbudowy sieci przewodów.
Pamiętaj o awaryjnym zasilaniu
Instalacja elektryczna w domu jednorodzinnym nierzadko okazuje się zawodna, gdy brakuje zasilania. Wtedy wszystkie podłączone do sieci urządzenia przestają działać. O ile bez komputera, telewizora, czy odkurzacza można przetrwać nawet cały dzień, tak lodówka potrzebuje stałego źródła zasilania. Dlatego, aby uniknąć sytuacji, w której w domu nie ma prądu przez wiele godzin, warto pomyśleć o awaryjnym zasilaniu. Najprostszym rozwiązaniem jest zamontowanie spalinowego generatora prądu. Jednak pracuje on głośno i wydobywają się z niego spaliny, dlatego warto umieścić go poza budynkiem mieszkalnym, na przykład w garażu lub budynku gospodarczym, do którego podłączona będzie instalacja elektryczna w domu. Na co zwrócić uwagę montując generator? Trzeba pamiętać o właściwym odprowadzaniu spalin. Odpowiednią instalację łączącą generator z domem wykonuje fachowiec. Najważniejsze urządzenia w domu, które powinny mieć ciągły dostęp do źródła zasilania można podłączyć również do zestawu akumulatorów. Służą one jedynie do dostarczania energii w sytuacjach krótkotrwałych, gdy brakuje prądu w instalacji elektrycznej. Zwykle do zestawu akumulatorów podłącza się lodówkę, kotły ogrzewające dom i wodę użytkową, oświetlenie najważniejszych pomieszczeń, a czasem także napęd bramy wjazdowej lub garażowej. Zasilanie awaryjne może uruchamiać się samoczynnie lub ręcznie, jak w przypadku spalinowych generatorów.
Najważniejsze jest bezpieczeństwo
Podczas pracy z prądem, trzeba zachować szczególną uwagę i zadbać o swoje bezpieczeństwo. Dlatego układanie instalacji elektrycznej w domu zleca się wyłącznie fachowcom. Bezpieczeństwo jest niezwykle ważne nie tylko podczas instalacji przewodów, ale także w czasie użytkowania gniazdek i całej instalacji. Obecnie stosuje się rozwiązania, które lepiej chronią użytkowników, niż te, stosowane jeszcze kilkanaście lat temu. Dawniej powszechnie wykorzystywano instalacje dwuprzewodowe, czy topikowe bezpieczniki, które szybko ulegały zniszczeniu. Współczesne rozwiązania są mniej zawodne i lepiej chronią użytkowników. Najlepszym przykładem są wyłączniki różnicowoprądowe, które chronią życie domowników w przypadku porażenia prądem. Zasada ich działania polega na wykrywaniu różnic w przepływie energii elektrycznej. W prawidłowo działającym obwodzie prądy w przewodach fazowych i neutralnych mają sumę równą 0, co oznacza, że nie ma między nimi żadnej różnicy. Jeśli suma się zmieni, wskazuje to, że prąd wypływa z obwodu. Wyłącznik odcina energię elektryczną, ponieważ istnieje ryzyko, że poraziła ona jednego z użytkowników i niezatrzymana swobodnie przepływa przez jego ciało. Każda instalacja elektryczna w nowym domu powinna być wyposażona w takie zabezpieczenia. W budynkach mieszkalnych zgodnie z prawem, stosuje się wysokoczułe wyłączniki różnicowoprądowe 30 mA. Wykrywają upływ prądu z obwodu, ale nie są na tyle czułe, aby uruchamiać się bez uzasadnionego powodu. Kolejnym zabezpieczeniem, które powinna mieć każda inteligentna instalacja elektryczna w domu są ograniczniki przepięć. Ich zadaniem jest ochrona całej instalacji oraz wszystkich połączonych z nią urządzeń przede wszystkim przed nagłym wzrostem napięcia. Może ono powstać na przykład na skutek uderzenia pioruna. Wszelkie przepięcia uszkadzają urządzenia elektroniczne podpięte do sieci, co naraża użytkowników na duży koszt ich wymiany. Bardzo silny wzrost napięcia może nawet uszkodzić przewody znajdujące się pod tynkiem. Są to jednak niezbędne elementy, które musi zawierać instalacja elektryczna w domu. Koszt jej założenia zwiększa się wraz z kolejnymi zabezpieczeniami, ale mają one za zadanie chronić budynek i życie domowników.
Prawidłowe zaplanowanie obwodów
Podczas budowy tym, na co trzeba zwrócić szczególną uwagę jest instalacja elektryczna w domu. Jakie przewody powinny tworzyć całą sieć i obwody? Wszystkie kable oznaczone są specjalnymi symbolami, które składają się z dużych i małych liter oraz konkretnych cyfr. Takie oznakowanie przewodów ma na celu dostarczenie użytkownikowi informacji na temat materiału, z którego zrobione są żyły, ich przekroju, izolacji oraz przeznaczenia kabla. W budynkach mieszkalnych stosuje się żyły miedziane. Schemat instalacji elektrycznej w mieszkaniu składa się z różnych obwodów. Jedne doprowadzają prąd do gniazd wtyczkowych, punktów oświetlenia, a inne do pojedynczych urządzeń, takich jak pralki, podgrzewacze wody, czy kotły centralnego ogrzewania. Przepisy prawa określają, ile maksymalnie przewodów może znaleźć się w jednym obwodzie — nie więcej niż 10 gniazd wtyczkowych lub 20 punktów oświetleniowych. Ich obciążenie również ma swoje ograniczenia. Obwód jednofazowy nie powinien mieć obciążenia większego niż 2 kW, a trójfazowy 6 kW. Są to jedne z najważniejszych kwestii, które wpływają na to, jak sprawdza się wykonana instalacja elektryczna w domu. O czym pamiętać oprócz powyższych kwestii? Obwody należy układać w prostych liniach, najlepiej wzdłuż krawędzi ścian. W rezultacie łatwo można odtworzyć ich przebieg oraz uniknąć przypadkowego uszkodzenia.
Połączenie instalacji z siecią elektroenergetyczną
Każda instalacja elektryczna w domu drewnianym, czy tradycyjnym musi być połączona z lokalną siecią elektroenergetyczną. Budynki mieszkalne jednorodzinne zalicza się do grupy IV lub V, które określają ich moc przyłączeniową i zabezpieczenia przedlicznikowe. Dom jest podłączony do sieci niskiego napięcia przez specjalną tablicę złączową TZ. Znajduje się ona zwykle w linii ogrodzenia. To w tej tablicy zlokalizowane są główne zabezpieczenia. Nad nią umieszcza się tablicę licznikową TL z zabezpieczeniem oraz układem pomiaru pobieranej energii elektrycznej. Na budynku lub we wnęce montuje się rozdzielnicę. Jest to specjalna skrzynka zamykana drzwiczkami, oznaczana jako TE. Jest ona połączona z TZ i TL kablem zasilającym. Jego rozmieszczenie warto dokładnie zaplanować jeszcze przed rozpoczęciem budowy, szczególnie jeśli dom nie będzie zawierał piwnicy. W przeciwnym wypadku może okazać się w przyszłości, że trzeba będzie dokonać zmian, a tym samym robić nowe wykopy lub kuć ściany. W rozdzielnicy znajdują się wszystkie zabezpieczenia chroniące domowników oraz samą instalację. Rozplanowanie elektryki w domu już na etapie projektowania jest bardzo ważne, podobnie jak rozmieszczenie tablic — co trzeba jednak skonsultować z przedsiębiorstwem energetycznym. Warto zrobić to jeszcze przed załatwianiem innych spraw związanych z budową.
Instalacja elektryczna w nietradycyjnych domach
Jeśli decydujesz się na wybudowanie domu szkieletowego, prawdopodobnie zastanawiasz się, jak wykonać instalację elektryczną? Odpowiedź jest bardzo prosta. Instalacja elektryczna w takim budynku nie różni się od tej w klasycznych konstrukcjach. Podobnie jak w przypadku każdego domu, trzeba zwrócić szczególną uwagę już na etap planowania. Instalacja elektryczna w drewnianym domu musi być rozmieszczona w przemyślany sposób. Trzeba jednak pamiętać również o zachowaniu zwiększonych środków ostrożności. Drewno jest łatwopalne, dlatego podłoże i ściany muszą być odpowiednio zabezpieczone. Wszystkie przewody powinny mieć dobrą izolację. Instalacja elektryczna w domu szkieletowym wymaga zastosowania instalacji odgromowej, ochrony przeciwprzepięciowej oraz wyłączników różnicowoprądowych. Ponadto w drewnianym budynku trzeba pamiętać o innych środkach bezpieczeństwa. Przewody i rurki osłonowe w instalacji powinny być luźne. Jest to ważne, ponieważ drewno podlega różnym naprężeniom mechaniczno-wilgotnościowym, spowodowanym eksploatacją budynku. Ponadto wszelkie oprawy świetlne i gniazda elektryczne mogą emitować ciepło, jeśli zasilają urządzenia o dużej mocy. W efekcie pojawia się zagrożenie pożarowe w drewnianym budynku. Aby temu zapobiec, należy oddzielić źródła zasilania od elementów konstrukcyjnych budynku, umieszczając je w specjalnych puszkach z tworzywa bezhalogenowego.
Wykonując instalację elektryczną w swoim domu, warto wziąć pod uwagę wszystkie opisane wyżej kwestie. W efekcie będziesz mieć pewność, że cały system będzie działał sprawnie przez wiele lat, niezależnie jaka będzie jego cena. Instalacja elektryczna w domu stworzona w sposób przemyślany pozwoli uniknąć niepotrzebnych ingerencji w obwody, a tym samym kucia ścian i niszczenia tynków. Trzeba również pamiętać o zabezpieczeniach i dodatkowych źródłach zasilania. Kładzenie instalacji elektrycznej krok po kroku należy pozostawić wyspecjalizowanym firmom i fachowcom. Można jedynie przedstawić im pozostałe plany domu, aby stworzyć, jak najbardziej funkcjonalny system. Trzeba pamiętać, że instalacja elektryczna samemu wykonana stanowi zagrożenie dla domowników. Zły system obwodów, czy nieprawidłowe połączenia mogą skutkować poważną awarią.
Dodaj komentarz
0 KOMENTARZ