Współcześnie zdecydowana większość rysunków technicznych powstaje na komputerze i wydaje się, że sztuka ręcznego rysunku technicznego odchodzi do lamusa. Tymczasem na politechnikach czy uczelniach technicznych studenci cały czas zgłębiają tajniki ręcznego rysunku, ponieważ w praktyce okazuje się, że drukowane rysunki bardzo często wymagają jakichś zmian do naniesienia „od ręki”, a praca na budowie wymusza nierzadko sporządzanie drobnych rysunków, na przykład warsztatowych, w warunkach bez dostępu do komputera.
Oczywiście, rysunek techniczny to dosyć specyficzna forma rysunku, która wymaga nie tylko przestrzegania pewnych zasad, jak chociażby wykonania tabliczki rysunkowej czy ramki o szerokości pięciu milimetrów oraz pamiętania o odpowiednich grubościach linii, ale także zaopatrzenia się w pewne przyrządy, bez których trudno będzie postawić chociaż kreskę.
Brystol i kalka kreślarska
Brystol i kalka kreślarska to podstawowe nośniki treści rysunku. O ile czym jest brystol, tłumaczyć raczej nie trzeba, o tyle z kalką kreślarską spotkało się zapewne niewielu laików. Co do zasady, przyjmuje się, że na brystolu ołówkami kreśli się podkład – roboczą wersję rysunku, który po uzyskaniu finalnego kształtu przenosi się na kalki za pomocą rapidografów bądź cienkopisów kreślarskich. Kalka kreślarska, zwana też kalką techniczną albo szkicową, w przeciwieństwie do znanych wszystkim kalk, jest koloru białego. Dzięki swojej częściowej transparentności położona na arkuszu brystolu pozwala zobaczyć treści naniesione na arkusz, dzięki czemu z łatwością można je odrysować. Jest chętniej stosowana niż brystol, nie tylko ze względu na możliwość powielania rysunku, ale także na lepsze parametry. Z racji mniejszej gramatury łatwiej ją zwinąć czy złożyć, a ponadto jest bardziej wytrzymała, chociażby na zginanie czy rozdarcie. Ma gładką i równą powierzchnię, czego nie można powiedzieć o powierzchni i strukturze brystolu. Jest również bardziej odporna na wymazywanie czy – co popularniejsze w przypadku kalki – zeskrobywanie tuszu.
Ołówek
Ołówek to kolejny przyrząd piśmienniczy niezbędny przy wykonywaniu rysunku technicznego. Co prawda może być z powodzeniem używany zarówno na podkładzie, jak i na kalce, jednak zdecydowanie częściej służy wyłącznie do przygotowania podkładu. Do sporządzenia rysunku najlepiej wyposażyć się w trzy ołówki o różnych twardościach grafitu (H – twardy, B- miękki i HB – uniwersalny). Im bardziej miękki wkład, tym grubszą kreskę przy takim samym nacisku dłoni możemy narysować, dzięki czemu bez wysiłku – zmieniając tylko ołówek – będziemy w stanie operować trzema podstawowymi grubościami kresek w rysunku technicznym (cienką, grubą i bardzo grubą). Do rysunku technicznego polecane jest stosowanie ołówków mechanicznych ze względu na stabilną i kontrolowaną grubość kreski, która jest trudna do uzyskania przy stosowaniu klasycznych, temperowanych ołówków, gdzie grubość kreski będzie zmieniać się (zwiększać) wraz ze ścieraniem się rysika.
Rapidograf
Rapidograf to najważniejsze urządzenie kreślarskie, które można znaleźć w szufladzie każdego prawdziwego inżyniera. Przypomina ono nieco wieczne pióro, z tą różnicą, że zamiast stalówki wyposażone jest w cienką rurkę o konkretnej, ustandaryzowanej średnicy ze specjalną igiełką, po której tusz spływa w kontrolowany sposób na kalkę. Do pisania niezbędne jest napełnienie zbiornika tuszem, a po skończonej pracy, należy za każdym razem opróżnić zbiornik, aby zapobiec zaschnięciu tuszu wewnątrz. Podobnie jak ołówki, także rapidografy rysują kreski o różnych grubościach, przy czym dany rapidograf jest w stanie – z racji stałej średnicy rurki – rysować kreskę o stałej grubości. Dostępne są one w średnicach 0,13 mm, 0,18 mm, 0,25 mm, 0,35 mm, 0,5 mm, 0,70 mm, 1,0 mm i 1,40 mm, którym – bez względu na producenta – przypisane są takie same kolory. Decydując się na zakup na sztuki, a nie w komplecie, powinno się nabyć trzy, aby zachować możliwość rysowania linii cienkiej, grubej i bardzo grubej, w odpowiednich proporcjach, tj. linia cienka powinna być dwa razy cieńsza niż linia gruba, a linia bardzo gruba – dwa razy grubsza niż gruba. Przykładowy komplet może zatem zawierać rapidografy 0,13 mm, 0,25 mm i 0,5 mm albo 0,18 mm, 0,35 mm i 0,7 mm. Ten ostatni jest najpopularniejszym zestawem, ponieważ rapidograf 0,13 mm jest bardzo kłopotliwy w użytkowaniu, przez co niechętnie wykorzystywany. Ponadto, w drugim układzie różnica w grubościach linii jest bardziej zauważalna niż w pierwszym.
Cienkopis kreślarski
Cienkopis kreślarski to pewnego rodzaju koło ratunkowe dla rysowanego na kalce rysunku, ponieważ umożliwia szybką korektę, bądź dorysowanie elementu bez konieczności używania rapidografów, których stosowanie może być kłopotliwe, jeśli nie dysponujemy na przykład stołem czy deską kreślarską albo nie mamy możliwości napełnienia zbiornika tuszem. Ich wadą jest mniejsza trwałość oraz nieznacznie mniejsza stabilność i dokładność grubości kreski, jednak nie jest to bardzo kłopotliwe przy sporadycznym używaniu. Różnią się one od znanych nam ze sklepów papierniczych cienkopisów przede wszystkim dokładnym opisem średnicy, dzięki czemu – podobnie jak w przypadku rapidografów – łatwo jest dobrać odpowiednią grubość kreski. Końcówka jest nieco twardsza niż w tradycyjnym cienkopisie i bardziej przypominająca końcówkę rapidografu, a także sam tusz jest nieco gęstszy (w typowych cienkopisach sprawia wrażenie wodnistego, a rysowane przez niego linie dają wrażenie pewnej przejrzystości).
Dodaj komentarz
0 KOMENTARZ